Что такое дзеепрыметникавы зварот
Картка-памятка «Дзеепрыметнікавы зварот»
Урок па тэме
Дзеепрыметнікавы зварот.
Знакі прыпынку ў сказах з дзеепрыметнікавымі зваротамі”
Мэты: 1. Асэнсаванне спецыфікі дзеепрыметнікавага звароту.
2. Засваенне правілаў пастаноўкі знакаў прыпынку ў сказах з дзеепрыметнікавым зваротам.
3. Развіццё ўмення лагічна будаваць сваё выказванне, выдзяляць галоўнае, параўноўваць і абагульняць.
4. Выхаванне ўзаемапавагі і любові да Радзімы.
Тып урока: вывучэнне новага матэрыялу.
Тэхналогія: развіццё крытычнага мыслення праз чытанне і пісьмо.
Абсталяванне:
1. Мультымедыя, прэзентацыя
2. Падручнік беларускай мовы.
4. Карткі з індывідуальнымі заданнямі.
СТАДЫЯ ВЫКЛІКУ
І. Арганізацыйны момант:
Стварэнне псіхалагічнага настрою.
Настаўнік чытае верш і раздае вучням сняжынкі з пажаданнямі. СЛАЙД 2
Расчасалi вiшнi
шоўкавыя косы
I ўранiлi долу
снегавы вянок.
Зноý зiма паслала
снежныя кiлiмы,
Зажурыла беллю
паплавы, лугi,
I прыходзiць радасць
у красе маýклiвай.
Адплываюць хвалi
смутку i тугi.
(Урывак з паэмы «Дзясяты падмурак») П. Трус
Хай пажаданне, якое вы атрымалі зараз, зробіць гэты дзень ярчэйшым. Я ўпэўнена: сёння ў нас ўсё атрымаецца навыдатна.
ІІ. Паведамленне тэмы. Мэтавызначэнне і матывацыя:
Сёння мы пачынаем вывучаць тэму: “Дзеепрыметнікавы зварот. Знакі прыпынку пры дзеепрыметнікавым звароце”.
Якія задачы мы паставім перад сабой на гэты ўрок?
Абапіраючыся на ключавыя паняцці, давайце вызначым іх разам:
Дзякуй, вы добра справіліся.
А зараз паспрабуем запоўніць “Кошык ідэй”. Якія асацыяцыі ў вас узнікаюць? Што такое дзеепрыметнікавы зварот, чым ён выражаецца і месца ў сказе.
Вучні прымацоўваюць паперы са сваімі ідэямі.
ІІІ. Актуалізацыя апорных ведаў:
Гульня “Лаві пытанне” ( франтальнае апытанне):
1. Дзеепрыметнік – гэта форма дзеяслова?
2. Ці абазначаюць дзеепрыметнікі дзеянне прадмета?
3. Дзеепрыметнік адказвае на пытанні Які? Якая? Якія?
4. Дзеепрыметнікі спрагаюцца?
5. Ці скланяюцца дзеепрыметнікі?
6. Дзеепрыметнік з’яўляецца ў сказе толькі азначэннем?
7. Дзеепрыметнік з’яўляецца ў сказе азначэннем, выказнікам?
8. Словазлучэнне – два ці больш слоў, звязаных па сэнсе і граматычна?
9. Словазлучэнне складаецца з раўнапраўных слоў?
10. У словазлучэнні адно слова залежыць ад другога?
Дзякуй, вы добра справіліся з гэтым заданнем. Мы паўтарылі, што такое дзеепрыметнік, якія якаяці ён мае, успомнілі, што такое словазлучэнне і з якіх кампанентаў яно складаецца.
СТАДЫЯ АСЭНСАВАННЯ
1. Самастойная работа вучняў (праверка ў парах): СЛАЙД 3-4
1) Вызначце, якую ролю выконвае дзеепрыметнік у кожным з дадзеных словазлучэнняў:
— Пазначце над словазлучэннямі лічбамі:
1) дзеепрыметнік – галоўнае слова (запацелае шкло, замёрзлая крыніца, упрыгожаныя шыбы)
2) дзеерыметнік – залежнае слова (намаляваны на вокнах, падаючыя з неба, замілаваны пейзажам, усыпаны снегам, апусцелыя з восені)
Запацелае шкло, намаляваны на вокнах, падаючыя з неба, замілаваны пейзажам, замёрзлая крыніца, усыпаны снегам, апусцелыя з восені, упрыгожаныя шыбы.
Абмяняліся сшыткамі.
Дзеепрыметнік разам з залежнымі ад яго словамі ўтварае дзеепрыметнікавы зварот. У сказе дзеепрыметнікавы зварот пазначаецца: | Дзеепрым. зв. |.
СЛАЙД 5
2. Работа вучняў разам з настаўнікам (зверыцца з дошкай): СЛАЙД 6-7
Знайдзіце дзеепрыметнікавыя звароты ў тэксце і пазначце іх.
1. Неба, усыпанае зоркамі, спусцілася на верхавіны дрэў.
2. Мы, захопленыя прыгажосцю, зусім забыліся на сябра.
3.З расфарбаванымі шчокамі, ён выглядаў вельмі смешна.
4. Уражаныя дзіўным пейзажам, дзяўчынкі адразу прыпынілі гутарку.
5. Усё сціхла, і толькі, упрыгожаныя марозам, бліскучыя шыбы зіхацелі.
А зараз звярніцеся да карткі-схемы і раскажыце, чаму ў прыкладах дзеепрыметнікавы звароты адасоблены? Запішыце схему да кожнага сказа (прыклады на дошку)
Картка-схема адасаблення
дзеепрыметнікавага зварота:
Падбярыце схему пастаноўкі знакаў прыпынку для кожнага сказа.
4. | Дзеепрым. зв. |, наз. … (прычына).
5. | Дзеепрым. зв. |, … наз. … (прычына).
Давайце зноў звернемся да нашага кошыка ідэй. Ці ўсе ідэі, прапанаваныя намі, спраўділіся? Чаму не спраўдзіліся? ( мала інфармацы было)
V І. Замацаванне ведаў:
4. Работа з падручнікам:
5. Тэлеграма ад Дзеда Усеведа: СЛАЙД 10-11
Добры дзень. Я, Дзед Усявед, шмат часу назіраў за вашай працай і хачу праверыць, ці добра вы працавалі, а ці проста сядзелі? Я прынёс вам заданні і хачу, каб вы паказалі, на што вы здатныя.
Будзем дружна працаваць.
1) Назавіце прадмет (лыжка, гарлач, талерка, ручнік, берасцяны кошык, ільняны абрус) і адкажыце:
— з чаго зроблены гэты прадмет?
— у які час існаваў гэты прадмет?
— з якой мэтай ўжываўся і дзе?
— ці ўжываецца гэты прадмет нейкім чынам у наш час?
2) Падбярыце да гэтага назоўніка дзеепрыметнік, утварыце словазлучэнне з галоўным словам дзеепрыметнікам;
3) Напішыце 3-4 сказы пра гэты прадмет, ужываючы ў сказах дзеепрыметнікавыя звароты;
— Як называўся майстар, які вырабляў посуд з гліны? (ганчар)
— У які час узнік посуд з гліны? (каменны век)
— Пры дапамозе якога прыстасавання рабілі тканіну? (ткацкага станка)
— З якой мэтай выкарыстоўваліся ручнікі? (чырвоны кут, вяселле, хрэсьбіны)
— Якія сімвалы выкарыстоўваліся ў арнаменце? (сям’і, багацця, ураджаю, сонца, маладосці)
7. Індывідуальная работа:
Дапоўніць дзеепрыметнікі залежнымі словамі, паставіўшы, дзе трэба, дзеепрыметнікавы зварот пасля назоўніка. Скласці сказы і ўключыць іх у тэкст на тэму “Надыход зімы” або скласці апавяданне, ужываючы дзеепрыметнікі і дзеепрыметнікавыя звароты на тэму “Надыход зімы”).
Зацягнутае неба. Навіслыя хмары. Апалае лісце. Замеценыя палі. Апусцелыя лугі. Заінелыя дрэвы. Аголеныя палеткі. Прыціхлая зямля.
СТАДЫЯ РЭФЛЕКСІІ
V ІІ. Кантроль засваення ведаў:
8. Тэставая работа (самаправерка):
1.На аснове якіх прымет можна сцвярджаць, што слова пажаўцелы з’яўляецца дзеепрыметнікам?
а) адказвае на пытанні які?
б) абазначае прымету прадмета;
в) мае прыстаўку па-;
г) абазначае прымету прадмета паводле дзеяння.
2.Абазначце словазлучэнні з галоўным словам дзеепрыметнікам:
г) стомленая жанчына;
е) пачырванелы ад сораму.
3.Адзначце сказы з дзеепрыметнікавымі зваротамі:
а) Жанчына стаяла каля стала, засланага белым абрусам, налівала ў конаўку з вялікага гладыша малако;
б) Гарачыня неміласэрная: куды ні зірні – усё жоўтае, выпаленае сонцам.
в) Цёмныя гмахі камяніц з асветленымі вокнамі загароджвалі далягляд.
г) Люблю хадзіць па ўсланых лісцем дарожках купалаўскага сквера;
д) Праз завешанае коўдрай акно прабіваліся першыя промні сонца.
4.Адзначце сказы, у якіх дзеепрыметнікавыя звароты трэба выдзеліць коскамі:
а) На таку ляжала прыкрытае саломай новае жыта;
б) Паляна акружаная з усіх бакоў цёмнай сцяной лесу млела ад гарачыні;
в) Прасеяныя скрозь іней сонечныя промні нясмела ўсплылі на шырокае крэсла;
г) Узрушаны і выведзены з раўнавагі старшыня грозна ўшчувае крыкуноў;
д) Дзядзька Пракоп павязаны наўскасяк ручніком вылез з-за стала амаль першым.
5. Укажыце варыянты, у якіх правільна вызначаны межы дзеепрыметнікавага зварота (коскі не пастаўлены).
а) Ля берага аброслага густым алешнікам на цёмнай вадзе нерухома ляжалі белыя лілеі.
б) Дрэвы ўкрытыя маладым лісцем па-святочнаму аздаблялі вуліцы паселішча.
в) Учарнелая патлелая зверху салома крышылася.
г) Тут жа была звычайная разасланая Параскай пасцель, сялянская хата, парудзелыя сцены.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
а,г | а, б, д, е | а, г, д | б, г, д | а, в |
V ІІІ. Самарэфлексія вучняў: СЛАЙД 13
Зараз давайце вызначым ці вырашылі мы пастаўленыя ў пачатку ўрока задачы?
Вучні адказваюць.
Ацаніце сваю работу:
“А” – заданні былі мне зразумелымі, я лёгка справіўся.
“Б” – дапамога сяброў мне не пашкодзіла б.
“В” – я стараўся, але некаторыя заданні былі для мяне цяжкаватымі.
Пастаўце літару на палях.
Параграф 7, картка-схема
“А” – Разважанне “Ці многа раскажа старая рэч”.
“Б” – Скласці сказы з дзеепрыметнікавымі зваротамі.
“В” – Практыкаванне 61.
Дадатак 1
1. Індывідуальная работа (праверка ў парах):
1. Вызначце, якую ролю выконвае дзеепрыметнік у кожным з дадзеных словазлучэнняў: Определите, какую роль выполняет причастие в каждом из данных словосочетаний.
Пазначце над словазлучэннямі лічбамі:
1) дзеепрыметнік – галоўнае
2) дзеерыметнік – залежнае слова
Запацелае шкло, напісанае ў сшытку, надрукаваны ў часопісе, стомленая дзяўчынка, намалявана партрэт, зробленае хлопчыкам, напісанае ручкай, упрыгожаны малюнкам.
2. Давайце вызнычым від словазлучэнняў у адпаведнасці з галоўным словам:
1. Работа вучняў разам з настаўнікам ( зверыцца з дошкай):
Знайдзіце дзеепрыметнікавы зварот ў тэксце і пазнач яго.
1. Неба, усыпанае зоркамі, спусцілася на верхаліны дрэў.
2. Мы, захопленыя прыгажосцю, зусім забыліся на сябра.
3.З расфарбаванымі шчокамі, ён выглядаў вельмі смешна.
4. Уражаныя дзіўным пейзажам, дзяўчынкі адразу прыпынілі гутаркі.
5. Усё сціхла, і толькі, упрыгожаныя морозам, бліскучыя шыбы зіхацелі.
2. Запісаць схемы да кожнага сказа.
1. Назавіце прадмет (лыжка, гарлач, талерка, рушнік) і адкажыце:
— з чаго зроблены гэты прадмет?
— у які час існаваў гэты выраб?
— з якой мэтай ўжываўся гэты прадмет і дзе?
— ці ўжываецца ён у наш час?
2. Падбярыце да гэтага назоўніка дзеепрыметнік; утварыце дзеепрыметнікавае словазлучэнне;
3. Напішыце 3-4 сказы пра гэты прадмет, ужываючы ў сказах дзеепрыметнікавыя звароты.
4. Індывідуальная работа:
Дапоўніць дзеепрыметнікі залежнымі словамі, паставіўшы, дзе трэба, дзеепрыметнікавы зварот пасля назоўніка. Скласці сказы і ўключыць іх у тэкст на тэму “Надыход зімы” або скласці апавяданне, ужываючы дзеепрыметнікі і дзеепрыметнікавыя звароты на тэму “Надыход зімы”.
Зацягнутае неба. Навіслыя хмары. Апалае лісце. Замеценыя палі. Апусцелыя лугі. Заінелыя дрэвы. Аголеныя палеткі. Прыціхлая зямля.
Дадатак 2
Карта-схема адасаблення
дзеепрыметнікавага зварота:
Картка-памятка «Дзеепрыметнікавы зварот»
1. Дзеепрыметнік разам з залежнымі ад яго словамі ўтварае дзеепрыметнікавы зварот.
2. У сказе дзеепрыметнікавы зварот пазначаецца: | Дзеепрым. зв. | і з’яўляецца адным членам сказа (азначэннем ці выказнікам).
3. Слова, якое паясняе дзеепрыметнікавы зварот называецца паяснёным і пазначаецца крыжыкам. Ад пазіцыі гэтага слова ў сказе залежыць пастаноўка знакаў прыпынку.
Дадатак 3
Тэставая работа
1. На аснове якіх прымет можна сцвярджаць, што слова пажаўцелы з’яўляецца дзеепрыметнікам?
а) адказвае на пытанні які?
б) абазначае прымету прадмета;
в) мае прыстаўку па-;
г) абазначае прымету прадмета паводле дзеяння.
2. Абазначце словазлучэнні з галоўным словам дзеепрыметнікам:
г) стомленая жанчына;
е) пачырванелы ад сораму.
3. Адзначце сказы з дзеепрыметнікавымі зваротамі:
а) Жанчына стаяла каля стала, засланага белым абрусам, налівала ў конаўку з вялікага гладыша малако;
б) Гарачыня неміласэрная: куды ні зірні – усё жоўтае, выпаленае сонцам.
в) Цёмныя гмахі камяніц з асветленымі вокнамі загароджвалі далягляд.
г) Люблю хадзіць па ўсланых лісцем дарожках купалаўскага сквера;
д) Праз завешанае коўдрай акно прабіваліся першыя промні сонца.
4. Адзначце сказы, у якіх дзеепрыметнікавыя звароты трэба выдзеліць коскамі:
а) На таку ляжала прыкрытае саломай новае жыта;
б) Паляна акружаная з усіх бакоў цёмнай сцяной лесу млела ад гарачыні;
в) Прасеяныя скрозь іней сонечныя промні нясмела ўсплылі на шырокае крэсла;
г) Узрушаны і выведзены з раўнавагі старшыня грозна ўшчувае крыкуноў;
д) Дзядзька Пракоп павязаны наўскасяк ручніком вылез з-за стала амаль першым.
5. Укажыце варыянты, у якіх правільна вызначаны межы дзеепрыметнікавага зварота (коскі не пастаўлены).
а) Ля берага аброслага густым алешнікам на цёмнай вадзе нерухома ляжалі белыя ліліі.
б) Дрэвы ўкрытыя маладым лісцем па-святочнаму аздаблялі вуліцы паселішча.
в) Учарнелая патлелая зверху салома крышылася.
г) Тут жа была звычайная разасланая Параскай пасцель, сялянская хата, парудзелыя сцены
Дата добавления: 2019-01-14 ; просмотров: 2434 ; Мы поможем в написании вашей работы!
Тэ матычны кантроль “Дзеепрыметнік і дзеепрыслоўе як формы дзеяслова” (7 клас)
1. Дзеепрыметнік – нязменная форма дзеяслова.
2. Сінтаксічная функцыя дзеепрыметніка – выказнік і акалічнасць.
3. Дзеепрыметнік змяняецца як прыметнік.
4. Дзеепрыметны зварот заўсёды выдзяляецца коскамі.
5. Дзеепрыметнікі мужчынскага роду маюць толькі поўную форму.
6. Дзеепрыслоўе мае такую катэгорыю як зваротнасць.
7. Асноўнае і дадатковае дзеянне ў сказе з дзеепрыслоўем выконваюць розныя асобы.
9. Калі адзіночнае дзеепрыслоўе стаіць у канцы сказа, то яно выдзяляецца коскай.
10. Не з дзеепрыслоўямі пішацца асобна.
А) састарэлы; г) напоены;
Б) састарэць; д) напаіць;
В) стары; е) пачарнелы.
2. Адзначце сказы з дзеепрыметнікавым зваротам.
А) Па асфальтаванай дарозе мы пад’ехалі да раскінутага паміж зялёных дрэў мястэчка.
Б) Кожная пядзя зямлі, прыгрэтая веснавым сонцам, жыве радасным жыццём.
В) Спачатку паабапал дарогі цягнуліся палеткі з раскіданымі дзічкамі.
Г) Жнівеньская ноч усё кружыла над саламянымі стрэхамі стоенай вёскі.
3. Адзначце заканчэнне дадзенай фармулёўкі.
Дзеепрыметнікавы зварот – гэта дзеепрыметнік разам ….
А) з залежнымі ад яго словамі;
Б) з залежнымі і паяснёнымі словамі.
4. Адзначце правільныя сцверджанні.
А) Дзеепрыметнікі змяняюцца па ліках, родах, склонах.
Б) Дзеепрыметнік разам з залежнымі словамі ўтварае дзеепрыметнікавы зварот.
В) У сказе дзеепрыметнік бывае толькі азначэннем.
5. Адзначце сказы, у якіх дзеепрыметнікі, што ў дужках, неабходна паставіць у вінавальным склоне.
А) Скінулі лясы (пажоўклы) лісце.
Б) Кружыў галаву гаркавата-салодкі водар (набрынялы) пупышак асіны і таполяў, (адталы) моху.
В) (Задаволены) птушка заплюшчыла вочы і мірна задрамала на маёй руцэ.
Г) Мы заўважылі сцяжынку, (вытаптаны) ласямі.
6, Адзначце сказы, у якіх не хапае знакаў прыпынку.
А) Лепшы сродак ад мышэй – раскладзеныя і паразвешаная ў пучках дзікая мята.
Б) Багуны прысыпаныя снегам панура звешвалі свае мяцёлкі.
В) Над далінаю ўзнімаліся роўненька акругленыя скаты ўзгоркаў аздобленыя пяшчотнай зелянінай маладой ярыны.
Г) Сцены пафарбаваныя пад колер летняга неба ствараюць уражанне прастору, спакою.
7. Укажыце варыянты, у якіх правільна вызначаны межы дзеепрыметнікавага зварота (коскі не пастаўлены).
А) Ля берага аброслага густым алешнікам на цёмнай вадзе нерухома ляжалі белыя ліліі.
Б) Дрэвы ўкрытыя маладым лісцем па-святочнаму аздаблялі вуліцы паселішча.
В) Учарнелая патлелая зверху салома крышылася.
Г) Тут жа была звычайная разасланая Параскай пасцель, сялянская хата, парудзелыя сцены.
8. Адзначце, якія граматычныя прыметы дзеяслова мае дзеепрыслоўе.
В) можа быць зваротным і незваротным;
Г) захоўвае кіраванне залежнымі словамі;
9.Адзначце дзеепрыслоўі, з якімі часціца не пішацца асобна.
10.Утварыце ад дадзеных дзеясловаў дзеепрыслоўі ў зваротнай форме.
11.Утварыце ад дадзеных дзеясловаў дзеепрыслоўі незакончанага трывання.
12.Адзначце сказы з дзеепрыслоўнымі зваротамі
а) Хораша вось так, стаміўшыся, глядзець, як плывуць каля сонца светлыя хмаркі;
б) Неяк ноччу мне здалося, што я чуў, як трубілі, пралятаючы над горадам, жураўлі;
в) Стаяў маладзічок у купцы тоненькіх воблачкаў, стаіўшыся, як рыбіна ў траве;
г) Убачыўшы мяне, фыркнулі крыльцамі, паляцелі снегіры
д) За рэчкай, на тым беразе, падымаючыся высока ўгору, ляжала поле са снежнымі гарбякамі саломы.
13. Адзначце сказы, у якіх дзеепрыслоўі і дзеепрыслоўныя звароты павінны выдзяляцца коскай (коскамі).
А)Дзядзька ідзе не спыняючыся.
Б)За ёй [Таняй ] не адстаючы прыспешвалі крокі і дзяўчаты.(М.Гамолка)
В) Я пазіраю на іх і дзіўлюся:як гэта я жывучы ля ракі не меў канькоў? (М.Лупсякоў)
Г)Пачуўся званок, і Серж горда ўвайшоў у клас з усмешкай паглядваючы на ўсіх.(К.Чорны)
Д)Хлопцы раслі на лес гледзячы.
14.Адзначце сказы з памылкамі ва ўжыванні дзеепрыслоўяў:
а) Праязджаючы па вёсцы, мы не забываліся павітацца са знаёмымі;
б) Мінаючы вёску за вёскай, трапляліся нам рэдкія падарожныя;
в) Праехаўшы лес, у мяне ўзнікла думка звярнуць з дарогі;
г) Чытаючы аповесць, думаў пра асабістае, пра тое, што найбольш хвалявала;
д) Пралятаючы над горадам, у самалёта раптам забарахліў матор.
15.З прыведзеных двух простых сказаў складзіце адзін, замяніўшы адзін з дзеясловаў дзеепрыслоўем:
а) Дождж ліў усю ноч і наступны дзень. Ён размываў дарогі і заліваў лугі;
б) Птушкі кружыліся над полем. Іх трывожныя крыкі парушалі спакой раніцы;
в) З раніцы над горадам прашумела навальніца. Яна абмыла дрэвы, дамы, дарогі.
Тэ матычны кантроль “Дзеепрыметнік і дзеепрыслоўе як формы дзеяслова” (7 клас)
1.Дзеепрыметнік змяняецца па родах, ліках і склонах.
2. Дзепрыметнік у сказе можа быць толькі азначэннем.
4. Деепрыметнікі з залежнымі словамі пішуцца з не асобна.
5. Дзеепрыметны зварот выдзяляецца коскай заўсёды, калі паяснёнае слова назоўнік.
6. Дзеепрыслоўе абазначае прымету прадмета паводле дзеяння.
7.Калі дзеепрыслоўе ўваходзіць у склад фразеалагізма, то яно коскай е выдзяляецца.
8. Дзепрыслоўны зварот у сказе дапаўненне.
9. Дзеепрыслоўе адказвае на пытанні як?, якім чынам? калі? чаму?
10. Дзеепрыслоўі незакончанага трывання ўтвараюцца ад асновы дзеяслова цяперашняга часу закончанага трывання.
1. Адзначце дзеепрыметнікі.
Б) абнавіць; д) выпаліць;
В) абноўлены; е) пабелены.
2. Адзначце сказы з дзеепрыметнікавым зваротам.
А) Зноў у лад усхваляванаму сэрцу затахкалі колы цягніка.
Б) Назбіранымі на дарозе каласкамі не пракормішся.
В) Па лесе валяліся вялізныя валуны, аброслыя сівым мохам.
Г) Дзявоцкая краса – заплеценая каса.
3. Адзначце заканчэнне дадзенай фармулёўкі.
Дзеепрыметнікавы зварот выдзяляецца коскамі, калі стаіць….
А) пасля азначаемага назоўніка ў сярэдзіне сказа;
Б) непасрэдна перад азначаемым назоўнікам.
4. Адзначце правільныя сцверджанні .
А) Поўныя дзеепрыметнікі скланяюцца так, як і прыметнікі.
Б) Дзеепрыметнік мае граматычныя прыметы назоўніка і прыметніка.
В) Дзеепрыметнікі ўтвараюцца ад дзеясловаў.
5. Адзначце сказы, у якіх не хапае знакаў прыпынку пры дзеепрыметных зваротах.
А) Калі тварог загарнуць у чыстую марлю змочаную ў салёнай вадзе, то ён захаваецца свежым не адзін дзень.
Б) У глыбокіх лагчынах яшчэ ляжаў чорны снег парэзаны першымі веснавымі ручайкамі
В) Шчаслівыя хлопчыкі горда неслі напоўненыя ляснымі дарамі кошыкі.
Г) Ажылі, павыляталі са сваіх дзённых схованак ачмурэлыя ад гарачыні камары, мошкі.
6, Адзначце сказы, у якіх не хапае знакаў прыпынку .
А) Лепшы сродак ад мышэй – раскладзеныя і паразвешаная ў пучках дзікая мята.
Б) Багуны прысыпаныя снегам панура звешвалі свае мяцёлкі.
В) Над далінаю ўзнімаліся роўненька акругленыя скаты ўзгоркаў аздобленыя пяшчотнай зелянінай маладой ярыны.
Г) Сцены пафарбаваныя пад колер летняга неба ствараюць уражанне прастору, спакою.
7. Укажыце варыянты, у якіх правільна вызначаны межы дзеепрыметнікавага зварота (коскі не пастаўлены).
А) Ля берага аброслага густым алешнікам на цёмнай вадзе нерухома ляжалі белыя ліліі.
Б) Дрэвы ўкрытыя маладым лісцем па-святочнаму аздаблялі вуліцы паселішча.
В) Учарнелая патлелая зверху салома крышылася.
Г) Тут жа была звычайная разасланая Параскай пасцель, сялянская хата, парудзелыя сцены.
8.Адзначце, якія граматычныя прыметы прыслоўя мае дзеепрыслоўе.
В) з’яўляецца ў сказе акалічнасцю;
Г) з’яўляецца ў сказе азначэннем;
9.Адзначце дзеепрыслоўі, з якімі часціца не пішацца разам.
В) (не) прыслухоўваючыся;
10.Утварыце ад дадзеных дзеясловаў дзеепрыслоўі ў зваротнай форме.
11.Утварыце ад дадзеных дзеясловаў дзеепрыслоўі закончанага трывання.
12.Адзначце сказы, у якіх ёсць дзеепрыслоўны зварот.
А) Жалобна крычалі кнігаўкі, снуючыся над балотамі, над вадою, як бы шукалі вельмі дарагую страту і ніяк не знаходзілі.(Я.Колас)
В) Полымя гэтае, праглынуўшы хмарку, паступова бляднела, гасла – рассейвалася. (І.Шамякін)
Г) Яна [вада] нечакана вывела яго [бабра] да лагчыны, парослай кустамі лазняку.(А.Жук)
Д) Высоцкі, не адыходзячы, глядзіць у акно.(І.Навуменка)
13. Адзначце сказы, у якіх дзеепрыслоўі і дзеепрыслоўныя звароты павінны выдзяляцца коскай (коскамі).
А)Бабуля нават у семдзесят гадоў не любіла сядзець склаўшы рукі.
Б) Воўк авечку бярэ не выбіраючы.
В) Агледзеўшыся на новым месцы ён [алень] рушыў далей, але з-пад ялінкі ў ногі скокнуў бяляк.(В.Карамазаў)
Г) Сам Гардзей Лукіч спаткаўшы аднойчы здзівіў уважлівасцю і ласкавасцю.(І.Шамякін)
Д) Над купчастай імшарынай пацешна ўзнімаецца бусел, паважна ляціць над полем выцягнуўшы ўперад сваю задуменную дзюбу.(М.Лынькоў)
14.Адзначце сказы з памылкамі ва ўжыванні дзеепрыслоўяў :
а) Гледзячы ў акно, у мяне закружылася галава;
б) Праплываючы над верхавінамі дрэў, хмарка назаўсёды развітвалася з імі;
в) Перачытваючы раман, у мяне ўзнікла нечаканая ідэя;
г) Закончыўшы школу, у Антося ўзнікла жаданне вучыцца далей;
д) Пралятаючы над гарамі, я міжволі залюбаваўся іх прыгажосцю.
15.З прыведзеных двух простых сказаў складзіце адзін, замяніўшы адзін з дзеясловаў дзеепрыслоўем:
а) Віхор пранёсся над лесам. Ён прынёс многа шкоды;
б) Дзяўчынкі наведалі хворую настаўніцу. Яны прынеслі ёй добрыя навіны;
в) Ноччу адгрымела навальніца. Яна асвяжыла і ўпрыгожыла ўсё навокал.
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Курс повышения квалификации
Дистанционное обучение как современный формат преподавания
Курс повышения квалификации
Специфика преподавания предмета «Родной (русский) язык» с учетом реализации ФГОС НОО
Курс профессиональной переподготовки
Русский язык и литература: теория и методика преподавания в образовательной организации
Ищем педагогов в команду «Инфоурок»
Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:
также Вы можете выбрать тип материала:
Общая информация
Похожие материалы
Праверачная работа па тэме: «Віды сувязі ў словазлучэнні»
Практыкум па тэме «Знакі прыпынку ў бяззлучнікавым сказе»
Матэрыял для ўрока абагульнення ведаў «Бяззлучнікавы складаны сказ»
«Башкортостан- мой край родной. Слог. Перенос слов.»
Технологическая карта урока Тема: «Как собрать и разобрать слово» (русский язык)
Рабочая программа по родному (русскому) языку (7 класс) ФГОС
Рабочая программа по родному русскому языку для 10 класса
Презентация к уроку осетинской словесности в 9 классе «Зæрдæйæ цæуæд уарзондзинад» (по 10 письму Е. Бритаева своей жене).
Не нашли то что искали?
Воспользуйтесь поиском по нашей базе из
5429166 материалов.
Вам будут интересны эти курсы:
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.
Учителя о ЕГЭ: секреты успешной подготовки
Время чтения: 11 минут
Учителя о ЕГЭ: секреты успешной подготовки
Время чтения: 11 минут
Минздрав включил вакцинацию подростков от ковида в календарь прививок
Время чтения: 1 минута
В России утвердили новый порядок формирования федерального перечня учебников
Время чтения: 1 минута
Ученые изучили проблемы родителей, чьи дети учатся в госпитальных школах
Время чтения: 5 минут
Поставщики интернета для школ будут работать с российским оборудованием
Время чтения: 1 минута
В Минпросвещения рассказали о формате обучения школьников после праздников
Время чтения: 1 минута
Подарочные сертификаты
Ответственность за разрешение любых спорных моментов, касающихся самих материалов и их содержания, берут на себя пользователи, разместившие материал на сайте. Однако администрация сайта готова оказать всяческую поддержку в решении любых вопросов, связанных с работой и содержанием сайта. Если Вы заметили, что на данном сайте незаконно используются материалы, сообщите об этом администрации сайта через форму обратной связи.
Все материалы, размещенные на сайте, созданы авторами сайта либо размещены пользователями сайта и представлены на сайте исключительно для ознакомления. Авторские права на материалы принадлежат их законным авторам. Частичное или полное копирование материалов сайта без письменного разрешения администрации сайта запрещено! Мнение администрации может не совпадать с точкой зрения авторов.