Что такое дерексіз зат есім

Что такое дерексіз зат есім

деректі сущ. которых мы видим. Например: ручка, книжка, камень
Дерексіз сущ. которых мы не видим, а чувствуем. Например: любовь, искренность и блаблабла

Символ показывает уровень знания интересующего вас языка и вашу подготовку. Выбирая ваш уровень знания языка, вы говорите пользователям как им нужно писать, чтобы вы могли их понять.

Мне трудно понимать даже короткие ответы на данном языке.

Могу задавать простые вопросы и понимаю простые ответы.

Могу формулировать все виды общих вопросов. Понимаю ответы средней длины и сложности.

Понимаю ответы любой длины и сложности.

Решайте свои проблемы проще в приложении!

( 30 698 )

Источник

Зат есім

Зат есім – белгілі бір заттың, нәрсенің немесе оқиғаның атын білдіретін сөз табы. кім? не? кімдер? нелер? деген сұрақтарға жауап береді.

Тұрақты белгілері:

Тұрақсыз белгілері:

Синтаксистік қызметі:

бастауыш, баяндауыш, анықтауыш, пысықтауыш, толықтауыш.

Морфологиялық талдау үлгісі:

Абайдың шешесі қайырымды адам болатын.

Абайдың – зат есім, бастапқы тұлғасы – Абай (кім?)

Тұрақты белгілері: жалқы, деректі,негізгі, дара

Синтаксистік қызметі: кімнің? деген сұраққа жауап беріп, анықтауыш қызметін атқарады.

Бекіту

Жалпы және жалқы есімдерді екі топқа бөліп жаз:

Абай, кітап, қаршыға, шаш, Құлагер, аспан, құстар, Қазақстан, Майлыаяқ, өзен, «Абай жолы», ағаш, тау, «Дидар» газеті, қала, Асан, сия, тоқылдақ.

№2-жаттығу

Деректі және дерексіз зат есімдерді айырып жаз: Оспан, қоян, ой, балға, тон, сыр, кек, дос, арман, Астана, реніш, қуаныш, сиыр, кітап, министр, ұшқыш, махаббат, достық, қайғы, аудан, көшелер, қорқыныш.

№3-жаттығу

Күрделі зат есімдердің түрлерін анықта:

Қандастарымыз атамекеніне оралып, зор қуанышқа бөленуде. Жиналыста болған күн тәртібі мені таңқалдырды. Қазір Қазақстанда ауыл шаруашылығы жақсы дамып келеді. Асан ата-анасына қолғанат болуға жарап қалды. Мен ұрыс-керісті жақтырмаймын. Бірінші болып совхоз басшысы сөйледі. Теледидардан ТЖ министрі сұхбат берді. Мен кәсіподақ комитетіне өтініш жаздым.

№4-жаттығу

Зат есім тудыратын жұрнақтарды жалға:

Асанның атасы көп жыл қой. болған адам. Мен биылғы оқу жылынан бері әдебиет. лер үйірмесіне қатысып жүрмін. Сен дос. ты қадірлей біл. Мектеп маған көп біл. береді. Мен Қазақ. елін қай жерде жүрсем де мақтан етемін. Бүгін Алматы маңында бүркіт. лер сайысы болмақ. Біз басқа елдермен көп жыл одақ. болғанбыз.

№5-жаттығу

№6-жаттығу

Сөздерді құрамына қарай топтастырып жаз.

Жан-жануарлардың, мұражай, атамекен, ШҚМТУ, аяқ киім, қыз-жігіт, бейнетаспа, дәріхана, сары май, ауа райы, баспасөз, ыдыс аяқ, ою-өрнек, Жетісу, аспаптарын, жақсы көру, Сарыарқа, дәм тату, әкел, дем алу, мінез-құлық, отбасы, еңбекқор, көзқарас, саяхатшылық, кг., КазГЮА, Ата Заңы, ШҚМТУ.

Источник

Сөз түрлері: атауыш сөздер, көмекші сөздер, одағай сөздер. Сөз таптары: Зат есім, түрлері, зат есімнің түрленуі, сөйлемдегі қызметі

Сөз табы – лексика-грамматикалық сипаттары мен белгілері ортақ болып келетін сөздер тобы. Қазақ тілінде 9 сөз табы бар.

Сөзді топтастыру принципі үш түрлі болады: 1) лексикалық-семантикалық сипаты; 2) синтаксистік қызметі; 3) морфологиялық белгісі.

Сөз таптарының лексика-семантикалық сипаты. Әр сөздің өзіндік ұғымы, мағынасы болады. Мысалы, зат есім заттың атын: адам, мектеп, табиғат; сын есім заттың сынын: жақсы, биік, қара, таза, үлкен; сан есім заттың санын: үш, жеті, елу, мың; етістік істің қимылын: бару, келу, айт білдіреді. Бұл тұжырымдар сөзді лексика-семантикалық жағынан сипаттайды.

Сөз таптарының синтаксистік қызметі. Әр сөз табы белгілі бір сөйлем мүшесінің қызметін атқарады. Сөз таптарының сөйлемдегі бұл функциясы синтаксистік қызметі деп аталады.

Сөз таптарының морфологиялық белгісі әр сөз табының сөз тудыру тәсілі мен түрленуіне, грамматикалық ерекшелігіне қатысты болады.

Қазақ тіліндегі сөздер семантикалық және морфологиялық белгілеріне қарай үш үлкен топқа бөлінеді.

Атауыш сөздер – лексикалық та, грамматикалық та мағынасы бар, басқа сөздермен байланыса алатын дербес сөздер.

Көмекші сөздер – лексикалық мағынасы жоқ, көбінесе грамматикалық қызмет атқаратын жәрдемші сөздер.

Одағай сөздер – адамның көңіл күйі мен сезімін білдіру үшін қолданылатын сөздер.

Зат есім – заттың, құбылыстың атауы болатын, заттың атын білдіретін сөздер. Сұрақтары: кім? не? кімдер? нелер?

Мысалы, кім? – ана, ақын, етікші, жазушы, елші, оқушы, аспаз, кәсіпкер, зейнеткер, арбакеш, ұстаз, ақылгөй, жәрдемші, т.б.

Не? – ауыл, қағаз, жылқы, перде, теледидар, қарындаш, нөсер, нәтиже, өзен, жапырақ, торғай, кітап, дәптер, т.б.

Кімдер? – балалар, спортшылар, жүлдегерлер, әншілер, немерелер, аналар, орманшылар, ақсақалдар, әжелер, оқушылар, т.б.

Нелер? – журналдар, көгершіндер, орындықтар, бүркіттер, жылқылар, көлдер, таулар, дәптерлер, қаламдар, гүлдер, көліктер, т.б.

Туынды зат есімнің жасалуы

Аңшы, жұлдызшы, сынықшы,

әңгімеші, егінші, тергеуші,

Күрделі зат есімнің жасалуы

Зат есім түрленеді, яғни септеледі, көптеледі, жіктеледі, тәуелденеді.

Зат есімнің сөйлемдегі негізгі қызметі – бастауыш пен толықтауыш, алайда зат есім түрленіп келіп, барлық сөйлем мүшелерінің қызметін атқарады.

Балықшылар теңізге қарай бет алды. Балықшылар – кімдер? – бастауыш. Тілекке әкесінің сөзі көп ой салды. Тілекке – кімге? – толықтауыш, әкесінің – кімнің? – анықтауыш, сөзі – несі? – бастауыш. Елдос Астанадан Алматыға ұшақпен ұшып келді. Астанадан – қайдан? – пысықтауыш, Алматыға – қайда? – пысықтауыш, ұшақпен – немен? – толықтауыш. Адам бойындағы асыл қасиет – адамгершілік.

Адамгершілік зат есімі сөйлемді аяқтап, ойды тиянақтап баяндауыш қызметін атқарып тұр. Зат есім жіктеліп келіп те сөйлемнің баяндауышы болады. Мысалы, Бар қазақтың Абайы.

Қазақ тілінде жеке тұрғанда толық мағынасы болмайтын, сөйлем мүшесінің қызметін атқара алмайтын, алдындағы есім сөзге көмекшілік қызмет атқаратын сөздер де кездеседі. Ондай сөздер көмекші есімдер деп аталады. Көмекші есімдер зат есіммен ілік септігі арқылы байланысады, яғни зат есім ілік септігінде, көмекші есім тәуелдік жалғауында келеді. Мысалы, қаланың сырты, жердің асты, үстелдің үсті, мектептің алды, дүкеннің қасы, үйдің жаны, ауылдың маңы, ыдыстың тү(п)бі, көшенің арасы, бөлменің іші.

Көмекші есімдер зат есім сияқты түрленіп қолданылады. Мысалы, Ауылдың жанында бір қора мал жайылып жүр. Ауылдың жанында – қайда? – пысықтауыш.

Источник

Дерексіз зат есім дегеніміз не? D) оймен танылатын зат есім атауы

24. Шылауды табыңызЕ) бірге

25. Ауыспалы келер шақты табыңызВ) Ол жылда көлге барады.

26. Етістіктің сұрағын белгілеңіз A) не істейді?

28. Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері қандай түрлерге бөлінеді? Е) толықтауыш, пысықтауыш, анықтауыш

29. Қазір, ертең, биыл қандай үстеудің түріне жатады.В) мезгіл үстеу

30. Лепті сөйлемді табыңызB) Ауа қандай таза

10-нұсқа

1. Зат есімнің жалқы есім түрін табыңызD) Қарағанды

2. Сын есімнің шырайын көрсетА) салыстырмалы

3. Барыс септікті керек ететін шылауС) үйге дейін

4. Болымсыздық есімдігі бар сөйлемді табыңыз B) Сабаққа ешкім келмеді.

5. Қалау райлы етістікті табыңызВ) алса игі еді

6. Алматы қай жылы Қазақстанның астанасы болды?B) 1929 жылы

7. Өткен шақта тұрған етістіктерді анықтаңыз B) сөйлесті

8. Бастауыш қызметін атқарып тұрған есімшені табыңызС) Ел аралаған сыншы болар.

9. Мезгіл пысықтауышты табыңызС) Бұлар жазда келіп кеткен.

10. Шартты бағыныңқы сабақтасты табыңызD)Жаз шықса, жер көктейді.

11. «У» әрпі қай сөзде дауысты дыбыс орнына қолданылып тұрғанын көрсетіңізD) ақтару

12. Табыс септігіндегі сөйлемді көрсетіңіз A) Ағаңды сыйла.

13. Тәуелдік жалғауының көпше І жақ түрінде тұрған сөзді көрсетD)емтиханымыз,сабағымыз

14. Жатыс септігінің сұрақтарын тапD) кімде? неде?

15. «Әке-шеше» сөзінің синониміB) ата-ана

16. Күшейтпелі шырай жасайтын сөздерді көрсетіңізB) өте, тым, аса

17. Мөлшер үстеуді көрсетіңізЕ) бірталай, екі рет

18. Қай қатардағы сан есімдер арасына дефис қойылмайды?D) төрт мыңға жуық

19. Сөйлем айтылу мақсатына қарай нешеге бөлінеді? A) 3

20. Жалпылау есімдігі бар сөйлемді табыңызА) Барлық халық бейбітшілікті қалайды.

21. Атаулы сөйлем қандай сөз табынан көрсетіңіз

Түн. Аспан бұлт.D) зат есім

22. Шығыс септікті керек ететін шылауD) жиналыстан кейін

23. Есімше тұлғасында тұрған сөзді табыңыз В) барған

24. Бұйрық райдың ІІІ жағын табыңыз Д) жетсін

25. Ұяң дауыссыздан басталып тұрған жалғаулы сөзді табыңыз E) дәптерлер

26. Болымсыз етістікті белгілеңізC) сөйлеме

27. Болжалдық сан есімді тіркесті көрсетіңіз D) мыңдаған қой

28. Баяндауыштың жасалу жолын көрсетіңіз

Мен университетте оқып жүрмін. D) күрделі етістік

29. Мезгіл үстеуді көрсетіңізЕ) Мен биыл оқуға түстім.

30. Хабарлы сөйлемді табыңыз C) Бүгін бізде емтихан болып жатыр

11-нұсқа

1. Атаулы сөйлем қандай сөз табынан жасалғанын көрсетіңіз

Түн. Аспан бұлт. D) зат есім

2. Жай шырайды көрсетіңізB) қысқа

3. Өкіну мәнін білдіретін одағайды табыңызВ) әттең

4. Жалпылау есімдігі бар сөйлемді табыңызА) Барлық халық бейбітшілікті қалайды.

5. Бұйрық райдың ІІІ жағын табыңыз D) жетсін

6. «Әке-шеше» сөзінің синониміB) ата-ана

7. Етістікті сөз тіркесін көрсетіңізC) кітапқа қарады

9. Баяндауыштың жасалу жолын көрсетіңіз

Мен университетте оқып жүрмін. D) күрделі етістік

10. Қай салалас сөйлем екенін табыңыз

Мені жұмсаған жоқ, өйткені өзім кеттім.C) себеп-салдар

11. Ұяң дауыссыздан басталып тұрған жалғаулы сөзді табыңызE) дәптерлер

12. Жіктік жалғаулы сөзді табыңызA) суретшісің

13. Жіктік жалғауының жекеше І жақ түрінде тұрған сөзді тапA) мұғаліммен

14. Атау септігінің сұрақтарын көрсетB) кімнің? ненің?

15. Заттың дәмін білдіретін сөздерді табыңызА) ащы, тұщы

16. Мезгіл үстеуді көрсетіңіз.Е) Мен биыл оқуға түстім.

17. Болжалдық сан есімді тіркесті көрсетіңізD) мыңдаған қой

18. Хабарлы сөйлемді табыңызC) Бүгін бізде емтихан болып жатыр

19. «У» әрпі қай сөзде дауысты дыбыс орнына қолданылып тұрғанын көрсетіңізD) ақтару

20. Болымсыздық есімдігі бар сөйлемді табыңызB) Сабаққа ешкім келмеді.

21. Зат есімнің жалқы есім түрін табыңызD) Қарағанды

22. Көсемше тұлғалы сөз тіркесінің ішіндегі дұрысын тапС) келе сал

23. Алматы қай жылы Қазақстанның астанасы болды?B) 1929 жылы

24. Қазір, ертең, биыл қандай үстеудің түріне жатадыВ) мезгіл үстеу

25. Қалау райлы етістікті табыңызВ) алғысы келеді

26. Тұйық етістікті табыңызA) отыру

27. Қай қатардағы сан есімдер арасына дефис қойылмайды?D) төрт мыңға жуық

28. Мақсат үстеуді көрсетіңіз

В) оқу, білім алу

D) әріде, беріде

29. Мезгіл пысықтауышты табыңызС) Бұлар жазда келіп кеткен.

30. Сөйлем айтылу мақсатына қарай нешеге бөлінеді?A) 3

12-нұсқа

1. Дерексіз зат есім дегеніміз не?С) Көзбен көріп қолмен ұстауға болатын зат есім

3. Шығыс септікті керек ететін шылауD) жиналыстан кейін

4. Септік жалғаулы жіктеу есімдіктерін табыңызА) менде, саған

5. Ауыспалы келер шақты табыңыз А) Кешке әкем жұмыстан келеді.

6. Сөйлемді толықтырыңыз. 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстан

7. Тұйық етістікті көрсетіңізC) сөйлесу

9. Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері қандай түрлерге бөлінеді? Е) толықтауыш, пысықтауыш, анықтауыш

10. Талғаулықты жалғаулықты табыңызB) біресе

11. Антонимдік жұп қайсы?B) батыр- қорқақ

12. «Қарындасыма» сөзіне қандай септік жалғауы жалғанып тұр? A) барыс септік

13. Туынды сын есімді көрсетіңіз D) тұзды

14. Сөйлемдерден көптік жалғаулы және жатыс септікті сөздер бар сөйлемді көрсетіңізC) Дәрігерлер мерекесінде кездестік.

15. Тәуелдік жалғауларын көрсетE) м,ым,ім,ың,ің,іңіз,сы,сі

16. Өкіну мәнін білдіретін одағайды табыңыз В) әттең

17. Үндестік заңына бағынбайтын қосымшаны белгілеңізA) Әкетай

19. Лепті сөйлемді табыңыз B) Ауа қандай таза

20. Елтаңбадағы шаңырақ қандай ұғымды білдіреді? B) Отан, үй деген

21. Жалпылау есімдіктерді көрсетіңізB) бәрі, бүкіл

23. I жақтағы етістікті табыңызB) келемін

24. Заттың жалпы атауын білдіретін жалпы сөзді белгілеңізE) Бала

25. Қай қатардағы сан есімдер арасына дефис қойылады?A) алты жетіден

26. Барыс септікті керек ететін шылау С) үйге дейін

28. Мезгіл үстеуді табыңызD) бүгін, ертең, кешке

29. Анықтауышты табыңызА) Мұнда, оңтүстік өңірде, қыс жылы болады.

D) Қыстың қақаған аязында аң аулауға кетті.

13-нұсқа

1. Зат есімді белгілеңіз С) балалық

2. Күшейтпелі шырайды көрсетіңізD) Жап-жақсы

3. Шылауды табыңызЕ) бірге

4. Өздік есімдігінің септелген түрін көрсетіңізС) өзімде, өзімен

5. Етістіктің ашық рай түрінде тұрған сөзді табыңыз А) өнер шашпақ

6. Туыстық атауларды көрсетіңізC) немере, шеше, ағай

7. I жақтағы етістікті табыңызB) келемін

9. Бірыңғай мүшелерді табыңыз С) Алма, өрік гүлдеді.

10. Себеп-салдар салаласты табыңыз B) Мен қорықпаймын, себебі әжем кеше сұрап алған.

11. Жазылуы бөлек, өзара мағыналас сөздерді табыңызA) Бөтен, жат

13. Тәуелдік жалғаудың 2 ж. сыпайы түрін көрсетіңізB) Сіздің досыңыз жақсы оқиды.

14. Ілік септігіндегі тұрған сөзді табыңызD)ағаштың

15. Мекен үстеудің сұрақтарын көрсетіңізВ) қайдан? қайда?

16. Сан есімнің сөйлемде атқаратын негізгі қызметі?D) анықтауыш

18. Дерексіз зат есімді белгілеңіз C) Ой

19. Сұрау есімдіктерін табыңызD) қайда? нешеу?

21. Қазақстан Республикасы әнұранының әнін жазған кім?C) Шәмші Қалдаяқов

22. Зат есім мен шылаулы тіркесті табыңызD) сабақтан соң

23. Ашық буынды сөзді табыңыз C) Алаша

24. Бұйрық райлы етістікті табыңыз Д) бара салайық

25. Саны жетімен шектелетін сан есім түрін табыңызC) жинақтық сан есім

26. Етістікті табыңызE) еру

27. Баяндауыш қызметіндегі көсемшені табыңызА) Ынтымақ халықты асырар.

28. Дара анықтауышты табыңызЕ) Көк ала бұлт аспанды қаптады.

29. «Қалай? Қалайша?» сұрақтарына қандай үстеу жауап береді?А) қимыл-сын үстеу

30. Ресей мен Қазақстан үш кенішті бірлесіп пайдаланады. Қандай

сөйлем түріне жатады? C) хабарлы

14-нұсқа

1. Берілген сөзден туынды зат есім жасайтын жұрнақты көрсетіңіз Адам. Е) –шылық

2. Туынды сын есімді көрсетіңіз D) Тұзды

3. Жекіру одағайын табыңызD) жә

4. Жалпылау есімдігін көрсетіңізD) бүкіл

6. Ауа райына байланысты сөйлемді табыңызA) Жаңбыр жауып, жел соқты.

7. Етістікті табыңызE) еру

9. Бастауыштың сұрақтарын көрсетіңізЕ) Кім? не? кімдер? нелер?

10. Ыңғайлас салаласты табыңыз B) Жаңбыр да жауды, от та өшті.

11. Антоним сөздерді көрсетіңізE) Шұңғыл – жайпақ

12. Жатыс септіктегі сөзді көрсетіңізA) менде

13. Барыс септікте тұрған сөзді табыңыз D) университетке, қалаға, үйге

14. Көптік жалғауларын тапB)-лар,-лер,-дар,-дер,-тар,-тер

15. Күшейткіш үстеуді табыңызС) Ең әдемі қала.

16. Шығыс септігінде тұрып, пысықтауыш болатын сан есім түрі қайсы?Е) топтау

17. Күшейтпелі шырайды көрсетіңізD) Жап-жақсы

19. Белгісіздік есімдіктерді көрсетіңізD) біреу, кейбір

20. Біріккен зат есімді табыңыз D) Белбеу

21. Жалғаулықты шылауды табыңызD) мен

22. Келер шақтың түрлерін белгілеңізС) Болжалды, мақсатты, ауыспалы

23. Болжалдық сан есімді көрсетіңізE) он шақты, жүздеген, елудей

24. Орфографиялық нормаға сай жазылмаған сөзді табыңызD) Көзүлдірік

26. Мемлекеттік туымыздың түсі қандай?C) ашық көк

27. Тұйық етістікті көрсетіңізC) Сөйлесу

28. Анықтауышты табыңыз.

Бүгін аспанда алақандай бұлт жоқ. Е) алақандай

29. Мөлшер үстеуді көрсетіңізЕ) бірталай, талай рет

30. Жаңбыр жауып тұр ма? Қандай сөйлем түріне жатады?B) сұраулы

15-нұсқа

1. Кім? сұрағына жауап беретін сөзді көрсетіңізС) ұшқыш

2. Заттың дәмін білдіретін сөздерді табыңыз А) ащы, тұщы

3. Шақыру одағайын табыңызВ) бері кел

4. Сұрау есімдіктерін көрсетіңізD) кіммен, не

5. Қай етістік қалау рай жасауға қатысады D) кел

6. Жыл мезгілдерін көрсетіңізC) күз, көктем, қыс

7. Тұйық етістікті табыңызA) отыру

8. Көсемше тұлғалы сөз тіркесінің ішіндегі дұрысын тапС) келе сал

9. Пысықтауышты табыңызD) Туыстарым ауылда тұрады.

10. Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемді табыңызC) Кейде екі ат қатар аяңдайды да, кейде бірі екі атты жетелеп, бірі артынан айдайды.

11. «Верно» сөзінің аудармасын табыңызC) дұрыс

12. Көптік жалғауын көрсетіңізD) дүниелерін

13. Екінші жақтың жекеше түрінде тұрған жіктеулі сөзді көрсетіңізA) студентсіз, экономистсіз, инженерсіз

14. ІІІ жақтағы тәуелдеулі сөзді көрсетD)мектебі,баласы

15. Сөйлемде баяндауыш қызметін атқарып тұрған үстеуді көрсетіңізD) Мен елімнің ертеңімін.

16. Топтау сан есімдерінің сөйлемде атқаратын қызметін белгілеңізА) бастауыш

18. Зат есімді көрсетіңіз B) Айлық

19. Жай шырайды көрсетіңізB) Қысқа

20. Демеулік шылауды табыңыз А) ғана

21. Қазақстан Республикасы қандай мемлекет?B) демократиялық, құқықтық

22. Жалпылау есімдіктерін көрсетіңізB) бәрі, бүкіл

23. Есептік сан есімдерді табыңыз C) бес, отыз, қырық

24. Буынға дұрыс бөлініп тұрған сөзді табыңызA) А- лыс-тан

25. Қалау райлы етістікті табыңызС) айтқысы келген

26. Етістікті сөз тіркесін көрсетіңізC) Кітапқа қарады

28. Сілтеу есімдігінен жасалған баяндауышты көрсетіңіз Е) Сұрап отырғаны – осы.

29. Мезгіл үстеудің сұрақтарын табыңызВ) қашан? қашаннан бері? қашанға дейін?

30. Бұйрықты сөйлемді көрсетіңізC) Сен әжеңе көмектес

16-нұсқа

1. Зат есім дегеніміз не?С) зат, құбылыстың атын білдіреді

2. Күшейтпелі шырай жасайтын сөздерді көрсетіңіз B) өте, тым, аса

3. Көңіл-күй одағайын табыңызЕ) шіркін

4. Жіктеу есімдіктерінің жіктелген түрін көрсетіңіз С) менмін, сіздерсіз

5. Ауыспалы өткен шақ тұлғасындағы сөзді табыңызВ) қадірлейтін

6. Ұлттық ойындарды көрсетіңізA) асық, алтыбақан, қыз қуу

7. Болымсыз етістікті белгілеңізC) сөйлеме

8. Есімше тұлғасында тұрған сөзді табыңызВ) барған

9. Тура толықтауышты табыңыз D) Базардан алма сатып алдық.

10. Талғаулықты салалас құрмалас сөйлемді табыңызD) Талаптың өзі де түрлі-түрлі болады, талап қылушылар да неше түрлі болады.

12. Жатыс септікте тұрған сөздерді тапB) үйде, менде, курста

13. Шығыс септігіндегі сөзді табыңызC) қабаттан

14. «Арманыма» сөзіндегі соңғы қосымшаD) барыс септік

15. Қандай үстеу сын есімнің шырайын жасауға қатысадыС) күшейткіш

17. Бұйрықты сөйлемді көрсетіңізC) Сен әжеңе көмектес

18. Зат есімнен болған қос сөзді көрсетіңізB) қадір-қасиет

19. Сын есімнің қанша шырайын білесіз?E) 3

20. Сапалық сын есімді табыңызА) үлкен, әдемі, сұлу

22. Сөйлемдерден белгісіздік есімдікті табыңызА)Кейбір студенттер жақсы оқиды

23. Етістіктің жедел өткен шағын көрсетіңізЕ) жеткізді

24. Жазда ауа-райы қандай болады?B) желсіз, аспан ашық

25. Әрі жуан, әрі жіңішке дауысты болып келетін дыбысты табыңызE) У

26. Өткен шақта тұрған етістіктерді анықтаңызB) сөйлесті

27. Сан есімнің мына сөйлемде атқаратын қызметін анықтаңыз

Жеті жұрттың тілін біл. B) анықтауыш

28. Есімшеден жасалған бастауышты табыңызС) Жығылған күреске тоймайды

29. Өте, тым, ең үстеулері мағынасына қарай қандай үстеу жатадыА) күшейткіш үстеу

30. Лепті сөйлемнен кейін … қойылады C) леп белгісі

17- нұсқа

1. Зат есімнен болған етістікті табыңыз B) суғар

2. Салыстырмалы шырайлы сөздерді табыңызC) толықтау, кішілеу

3. Одағайды табыңызС) қап

4. Тәуелдеулі есімдікті табыңыз А) кімім, нем, ештеңесі

5. Осы шақтағы етістікті табыңыз. Е) Көптеген жаңа бұйымдар өндірілуде.

6. Ұлттық тағамдар қатарын табыңыз.A) бауырсақ, құрт, наурыз көже

7. Етістіктің сұрағын белгілеңіз.A) не істейді?

8. Есімше тұлғалы етістікті табыңызВ) жаздырмас

9. Анықтауыштың сұрақтарын көрсетіңіз.С) қандай? қай?

10. Себеп-салдар салаласты белгілеңізE) Байқағам жоқ, сондықтан кінәлі емеспін.

11. «Қазақстанның» сөзіндегі ілгерінді ықпалдың үндестік орнын көрсетіңізA)Түбір мен қосымша аралығында

12. Тәуелдік жалғауының көпше ІІІ жақ түрінде тұрған сөзді көрсетB) бөлмесі,пәтері үйі

13. Ілік септікте тұрған сөздерді көрсетіңізC) жазушының, сіздің, ағаштың

14. Жатыс септігінің сұрақтарын тапD)кімде?неде?

15. Біріккен үстеуді көрсетіңіз. А) биыл

16. Күрделі реттік сан есімді табыңыз.D) Он бірінші үй

18. Жаңбыр жауып тұр ма? Қандай сөйлем түріне жатады?B) сұраулы

19. Етістіктен жасалған зат есімді анықтаңызB) айтыс

20. Сын есімді көрсетіңізD) Біз саналы азаматпыз

21. Қай сөз омоним бола алмайды?D) сөйле

22. Есімшенің тәуелденген түрін көрсетіңізD) көргенің, айтарым

23. Мемлекеттік егемендігіміз туралы декларация қашан қабылданды?B) 1990 жылы 25 қазанда

24. Жалпылау есімдігі бар сөйлемді көрсетіңіз Е) Бәрі кітапты алуға келді.

25. Етістіктің болжалды келер шақ түрін табыңыз. С) сөйлер

26. Етістікті табыңыз.E) оқыдым

27. Сан есімді тіркесті табыңызB) тоғыз дәптер

28. Сөйлемнің тұрлаулы мүшелерін табыңыз.В) бастауыш, баяндауыш

29. «Қанша? Неше?» сұрақтары қандай үстеуге жауап береді?С) мөлшер үстеу

18-нұсқа

1. Зат есімнен зат есім тудырушы жұрнағы бар сөзді көрсетіңізC) Қазақстан

2. Сын есімді табыңызC) ақ, көк

3. Болжалды модаль сөздерді табыңыз D) ғой, рас, керек

4. Сілтеу есімдіктерінің септелген түрін көрсетіңізС) соған, онысына

5. Есімшенің жұрнағы арқылы жасалған шақ түрін табыңыз.D) төлейтін еді

6. Ұлттық киімдерді көрсетіңіз.A) бешпент, тымақ, сәукеле

7. Тұйық етістікті атаңыз. A) отыру

8. Көсемше тұлғалы сөз тіркестерінің ішіндегі дұрысын табыңызС) жүре бер

9. «Косвенное дополнение» сөзінің аудармасын көрсетіңіз.А) жанама толықтауыш

10. Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемді табыңызC) Ернар киноға кетті, бірақ билет жоқ екен.

11. Қате жазылған сөзді табыңызB) мектепім

12. Көптік жалғауларын тап B)лар,лер,дар,дер,тар,тер

13. Көмектес септікті сөйлемді көрсетіңізC) Қаламмен жазды.

14. Көптік жалғаулы сөзді көрсетD)үйлер,ғимараттар

15. «Вечером» сөзінің аудармасы қандай үстеу екенін анықтаңыз.D) кешке

16. Жұрнақ дұрыс жалғанған жинақтық сан есімді табыңыз. В) төртеу

17. Ресей мен Қазақстан үш кенішті бірлесіп пайдаланады. Қандай сөйлем түріне жатады? C) хабарлы

18. Зат есімді табыңыз B) табиғат

19. Сілтеу есімдігі бар сөйлемді табыңыз В) Бұл менің кітабым.

20. Күрделі сын есімді көрсетіңіз C) қара торы, ақшыл сары

21. Көсемше тұлғалы етістіктің жіктеліп тұрған түрін табыңыз С) бітіпті, тозыпты

22. Сөйлемді толықтырыңыз. Мен Қарағанды мемлекеттік техникалық университетінде… C) оқимын

23. Сын есім мағынасы мен құрылысына қарай қалай бөлінеді? E) сапалық және қатыстық

24. Етістіктің нақ осы шақ түрін көрсетіңіз.В) бара жатыр

25. Күрделі сан есімді табыңыз C) жүз он жеті

26. Төмендегі дыбыстар тізбегінен қысаң дауысты дыбыстарды табыңыз B) ы,ұ,і

27. Ортақ етісті табыңыз.А) Жастар ойласты.

28. Бастауыш зат есімнен, баяндауыш атау тұлғалы сан есімнен болғанда, екеуінің арасына қандай белгі қойылады? А) Сызықша қойылады.

29. Мезгіл үстеуді көрсетіңіз. С) қазір, бүгін, биыл

30. Хабарлы сөйлемнен кейін … қойыладыA) нүкте

19-нұсқа

1. Заттық ұғымның атауы болатын сөзді табыңыз D) ағаш, адам, уақыт

2. Сапалық сын есімді көрсетіңізА) жуан, жіңішке, жақсы

3. Модаль сөздерді табыңыз D) қажет, екен, сияқты

4. Есімдіктен болып тұрған бастауышты көрсетіңізB) Мен еңбекті бағалаймын.

5. Күрделі нақ осы шақты табыңыз.D) оқымай жүр

6. Қазақ халқының ұлттық музыкалық аспаптарын көрсетіңіз: A) жетіген, қобыз, сырнай.

7. 1 жақтағы етістікті табыңыз.C) барамын

8. Есімшенің жіктелген түрін көрсетіңіз С) айтатынмын, оқитынсың

9. Зат есімнен жасалған баяндауышты табыңыз. С) Ол оқуға құмар.

10. Ыңғайластың жалғаулықтарын табыңызD) және

11. Еркін сөз тіркесін табыңыз D)Әдемі табиғат

12. Жатыс септігінің сұрақтарын тапD)кімде?неде?

14. Сөз қатаң дауыссызға аяқталса, қандай көптік жалғау жалғанады?A)-тар,-тер

15. Сын есім тұлғасына қарай қалай бөлінеді? B) негізгі, туынды

16. Дұрыс жазылмаған үстеуді табыңыз. В) быйыл

17. Болымсыздық есімдікті көрсетіңізВ) ешкім, ешқашан

18. Сын есімнің сұрақтары B) қандай? қай?

19. Сан есім сөйлемде қандай қызмет атқарып тұр?

21. «Крылатый конь» сөзінің аудармасыD) қанатты тұлпар

Нам важно ваше мнение! Был ли полезен опубликованный материал? Да | Нет

Источник

• ← Что такое популяция экосистема
• Что такое пожары обж →